تبدیل سهام شرکت یکی از تغییراتی است که در برخی شرکت ها اتفاق می افتد. بر اساس قوانین کشور، امکان تبدیل سهام بی نام به با نام و تبدیل سهام با نام به بی نام فراهم شده و شرکت ها می توانند این تغییرات را در چارچوب تعیین شده انجام دهند.
در ادامه به طور مفصل شرایط، مدارک و نحوه تبدیل سهام شرکت ها را بررسی می می نماییم.
سهام چیست؟
بر اساس قانون، سهم بخشی از سرمایه شرکت سهامی بوده و میزان مشارکت و تعهدات فرد دارای سهم در شرکت سهامی را مشخص می کند.
در شرکت های سهامی، سرمایه اولیه شرکت به صورت سهام بین اعضا یا عموم مردم تقسیم می شود. هر سهم مقدار مشخص و یکسانی دارد و افراد با توجه به مبلغ سهام خود، در سود و زیان شرکت مشارکت می کنند.
شرایط صدور سهام
برای صدور برگه یا گواهینامه موقت سهم، ابتدا باید شرکت به ثبت برسد و در غیر این صورت برگه سهم اعتباری نخواهد داشت.
برای صدور سهام بی نام باید همه مبلغ اسمی سهام پرداخت شود و در غیر این صورت صدور سهام ممنوع می باشد.
در این شرایط یک گواهینامه موقت بانام در اختیار تعهدکننده سهام قرار می گیرد و تبدیل سهام شرکت بر اساس قوانین نقل و انتقال سهام با نام انجام می شود.
اگر فرد سهام بی نام را پیش از آن که مبلغ اسمی آن پرداخت شده باشد بفروشد یا در معرض فروش بگذارد مجازات قانونی خواهد داشت.
برای صدور سهام با نام لازم است همه سهام شرکت پذیره نویسی شده و حداقل ۳۵ درصد آنها پرداخت شده باشد. علاوه بر این باید همه سرمایه غیرنقدی نیز تحویل شده باشد.
اگر فردی سهام با نام را قبل از آنکه ۳۵ درصد مبلغ اسمی آن پرداخت شده باشد صادر کند، بفروشد یا در معرض فروش بگذارد، مجازات قانونی خواهد شد.
انواع سهام شرکت ها
در قانون تجارت، سهام موجود در شرکت های سهامی به صورت کلی در سه دسته سهام با نام، سهام بی نام و سهام ممتاز قرار می گیرد. در ادامه این سه نوع سهام را بیشتر مورد بررسی قرار می دهیم.
سهام با نام
سهام با نام به سهامی گفته می شود که صاحب آن، سهام را با نام خودش ثبت کند. نقل و انتقال سهام بانام باید در دفتر ثبت شرکت مشخص شود و انتقال دهنده سهام دفتر را امضا کند.
اگر تمام مبلغ اسمی سهام پرداخت نشده باشد مشخصات گیرنده سهام نیز در دفتر ثبت شرکت قید می گردد و گیرنده نیز باید دفتر را امضا کند. در غیر این صورت انتقال سهام از نظر قانونی اعتباری نخواهد داشت.
سهام با نام
سهام با نام به نام دارنده آن ثبت نمی شود بلکه به صورت سند در وجه حامل تنظیم می گردد و هر فردی که مالک سهام است، دارنده آن محسوب می شود.
نقل و انتقال این دسته از سهام ها پروسه خاصی ندارد چرا که مالک سهام فردی است که برگه سهام را داشته باشد.
سهام ممتاز
سهام ممتاز بر خلاف سهام عادی مزایای خاصی دارد و از اولویت و امتیاز بیشتری برخوردار است. البته این امتیازها لازم است در اساسنامه شرکت مشخص شده و توسط مجمع عمومی فوق العاده به تصویت رسیده باشد.
این دسته از انواع سهام می توانند شامل تخفیف در پرداخت مبلغ اسمی سهام، سود بیشتر، اولویت پرداخت مبلغ اسمی در زمان انحلال، امکان اعمال نظر برای تعیین مدیران یا مستنثی شدن از زیان شرکت باشند.
تبدیل سهام در شرکت های سهامی
منظور از تبدیل سهام شرکت، تغییر ماهیت سهام است. مثلا با تبدیل سهام بی نام به با نام یا بالعکس یا تبدیل سهام ممتاز به عادی و بالعکس، تبدیل سهام اتفاق می افتد. برای ثبت این تغییرات باید با چارچوب قانونی و مفاد مربوط به آن آشنا باشید.
تبدیل سهام بی نام به با نام شرکت
برای تبدیل سهام بی نام به با نام لازم است آگهی مربوط به آن در ۳ نوبت و به فاصله ۵ روز در روزنامه کثیرالانتشار شرکت چاپ شود. در واقع در آگهی قید می شود که بعد از انقضای آگهی، تمامی سهام بی نام تبدیل نشده بی اعتبار خواهند بود.
تا شش ماه بعد از اولین تاریخ انتشار آگهی، دارندگان سهام بی نام با مراجعه به شرکت می توانند سهام خود را تبدیل کنند. در غیر این صورت سهام آنها بی اعتبار و باطل می شود.
در این شرایط شرکت با توجه به تعداد سهام باطل شده می تواند سهام با نام صادر کند و آنها را از طریق حراج یا بورس به فروش برساند.
بعد از گذشت مدت شش ماه، شرکت می تواند حداکثر تا یک ماه آگهی حراج را یک نوبت در روزنامه چاپ کند. بین آگهی و شروع حراج باید حداقل ۱۰ روز و حداکثر ۳۰ روز فاصله باشد.
اگر در تاریخ مقرر همه یا بخشی از سهام فروخته نشود، حراج تا ۲ نوبت طبق شرایط فوق تمدید خواهد شد. با فروش سهام های با نام، هزینه ها از آن کسر شده و باقیمانده در حساب بانکی سوددار شرکت قرار می گیرد.
اگر در حراج مجدد باز هم مقداری از سهام فروش نرود، مالکان سهام بی نام با مراجعه به شرکت و به ترتیب اولویت، وجه مربوط به خودشان را از فروش سهام دریافت می کنند یا به همان اندازه که سهام بی نام داشتند، سهام با نام دریافت خواهند کرد.
اگر دارنده سهام باطل شده ظرف ۱۰ سال از تاریخ انتشار آگهی در روزنامه به شرکت مراجعه کند، مبلغ سپرده و سود آن به دستور شرکت از طرف بانک به مالک پرداخت می شود. بعد از گذشت ۱۰ سال، مبلغ سپرده و سود آن به خزانه دولت واریز خواهد شد.
تبدیل سهام با نام به بی نام شرکت
برای تبدیل سهام شرکت از با نام به بی نام، شرکت باید آن را یک نوبت در روزنامه کثیرالانتشار مربوط به شرکت اعلام کند. مالکان سهام با نام تا ۲ ماه فرصت دارند به شرکت مراجعه کرده و فرآیند تبدیل سهام را دنبال کنند.
بعد از مهلت مقرر، به اندازه سهامی که تبدیل نشده، سهام بی نام صادر و در شرکت نگهداری می شود. هر زمان که مالکان سهام به شرکت مراجعه کنند، سهام با نام آنها اخذ و ابطال شده و سهام بی نام در اختیارشان قرار می گیرد.
بعد از تبدیل سهام با نام به بی نام به صورت کامل، شرکت باید این تغییرات را به اطلاع مرجع ثبت شرکت ها برساند و عموم مردم نیز از آن مطلع شوند.
تبدیل سهام عادی به ممتاز شرکت
سهام ممتاز به دلیل شایستگی برخی از افراد، به عنوان مثال داشتن دانش، تخصص، اعتبار، ایده یا اختراعات در اختیار افراد قرار می گیرد و با فوت فرد و یا از بین رفتن ویژگی شایستهی او، سهام ممتاز نیز از بین می رود. انتقال سهام ممتاز آن را تبدیل به سهام عادی می کند و این تغییرات باید به اطلاع اداره ثبت شرکت ها برسد.
تبدیل سهام شرکت از عادی به ممتاز یکی از تغییرات رایج است؛ چرا که سهام ممتاز حقوق بیشتری در اختیار دارنده می گذارد و ممکن است برخی از سهامداران بخواهند از این مزایا و حقوق بهره مند شوند. البته برای تبدیل سهام عادی به ممتاز باید مجمع عمومی که سهامداران ممتاز حضور دارند، رای گیری شود.
سهام ممتاز در شرکت های سهامی عام که در بورس فعالیت می کنند وجود ندارد و این شرکت ها معمولا سهام بانام یا عادی دارند.
مراحل تبدیل سهام شرکت
به صورت کلی برای تبدیل سهام بی نام به با نام یا بالعکس، باید آگهی مربوط به این تغییر در روزنامه رسمی و کثیرالانتشار شرکت چاپ شود. دارندگان سهام در مهلت مقرر می توانند برای تبدیل سهام خود به شرکت مراجعه کنند و به اندازه سهامی که تبدیل نشده باقی بماند، سهام جدید صادر خواهد شد.
این تغییرات بعد از آن که همهی سهام جدید به فروش رسید باید به اطلاع اداره ثبت شرکت ها و عموم مردم برسد. برای اطلاع از جزئیات تبدیل سهام مختلف در شرکت، با کارشناسان ما در ثبت شاخص تماس بگیرید تا شما را دقیق تر راهنمایی کنند
نکات مهم تبدیل سهام شرکت
در خصوص تبدیل سهام شرکت ها باید به نکاتی توجه کرد که این این موارد عبارتند از:
- بررسی شرایط و مزایای تبدیل سهام در قانون مالیات بر درآمد
- تنظیم قرارداد تبدیل سهام با رعایت موازین حقوقی و مالی
- اخذ مجوزهای لازم از سازمان بورس و اوراق بهادار و سایر مراجع ذیربط
- اصلاح اساسنامه و ثبت تغییرات در سامانه ثبت شرکت ها
- رعایت قانون تجارت و مفاد مربوط به تبدیل سهام شرکت
سوالات متداول تبدیل سهام شرکت
با انتشار آگهی در ۳ نوبت و مهلت مقرر ۶ ماهه، دارندگان سهام بی نام می توانند برای تبدیل سهام خود اقدام کنند. سهام تبدیل نشده به صورت سهام با نام در حراج یا بورس به فروش می رسد.
بله، با توجه به اساسنامه شرکت، سهامداران ممتاز و عادی در مجمع عمومی فوق العاده برای اعطای امتیاز به برخی سهامداران تصمیم گیری می کنند.
با انتشار یک نوبت آگهی و مهلت مقرر ۲ ماهه، مالکین سهام می توانند برای تبدیل سهام به شرکت مراجعه کنند. سایر سهام تبدیل نشده به سهام بی نام تبدیل می شود و در مرکز شرکت نگهداری خواهد شد.