افزایش سرمایه از محل آورده نقدی یکی از روش های تأمین مالی در شرکت های بورسی است که طی آن شرکت با هدف توسعه فعالیت ها، اصلاح ساختار مالی یا اجرای طرح های جدید از سهامداران فعلی می خواهد تا مبالغی را به عنوان آورده نقدی پرداخت کنند.
در این فرآیند به سهامداران “حق‌تقدم خرید سهام جدید” تعلق می گیرد و آنها می توانند با پرداخت مبلغ اسمی در افزایش سرمایه شرکت مشارکت داشته باشند.
استفاده یا عدم استفاده از این حق در مهلت مقرر مستقیما بر میزان مالکیت فرد در شرکت تأثیر می گذارد.
این نوع افزایش سرمایه، شفافیت مالی شرکت را تقویت می کند و ابزار مناسبی برای رشد و توسعه پایدار کسب و کارها محسوب می شود.
در ادامه مطلب به تشریح کامل تر موضوع افزایش سرمایه از محل آورده نقدی می پردازیم و مراحل، مهلت استفاده و مزایا و معایب آن را مورد بررسی قرار می دهیم.
- برای مشاوره رایگان فرم زیر را کامل کنید
افزایش سرمایه از محل آورده نقدی چیست؟
افزایش سرمایه از محل آورده نقدی به فرآیندی گفته می شود که طی آن شرکت برای جذب منابع مالی جدید از سهامداران فعلی خود درخواست می کند که مبلغی را به صورت نقدی به حساب شرکت واریز کنند.
در این روش شرکت به سهامداران حق تقدم می دهد تا در اولویت خرید سهام جدید قرار بگیرند. آنها با پرداخت مبلغ اسمی هر سهم می توانند تعداد مشخصی سهم جدید دریافت کنند.
در این بین اگر سهامدار از این حق استفاده نکند، شرکت حق تقدم او را در بازار عرضه کرده و وجه حاصل را پس از کسر هزینه ها به او باز می گرداند.
منظور از حق تقدم سهام چیست؟
حق تقدم سهام یک امتیاز قانونی است که به سهامداران فعلی شرکت داده می شود تا در صورت افزایش سرمایه از محل آورده نقدی پیش از دیگران امکان خرید سهام جدید را داشته باشند.
این حق معمولا به نسبت تعداد سهامی که فرد در اختیار دارد تعلق می گیرد.
سهامدار برای استفاده از آن باید در بازه زمانی مشخص (معمولا ۶۰ روز) مبلغ اسمی هر سهم را پرداخت کند. اگر از این فرصت استفاده نکند، حق تقدم او در بازار به فروش می رسد و مبلغ حاصل پس از کسر هزینه ها به حسابش واریز می گردد.
هدف از اعطای حق‌تقدم سهام نیز حفظ درصد مالکیت سهامداران و ایجاد عدالت در مشارکت مالی در شرکت است.
مدارک لازم برای افزایش سرمایه از محل آورده نقدی
شرکت ها برای انجام افزایش سرمایه از محل آورده نقدی باید مجموعه ای از مدارک قانونی و مالی را تهیه کنند و به سازمان بورس ارائه دهند. این مدارک شامل موارد زیر است:
- اظهارنامه ثبت افزایش سرمایه
- صورتجلسه مجمع عمومی فوق العاده یا هیئت مدیره درباره تصویب افزایش سرمایه
- گزارش توجیهی هیئت مدیره درباره دلایل و اهداف افزایش سرمایه
- گزارش حسابرس رسمی در تأیید گزارش توجیهی
- آخرین اساسنامه ثبت شده شرکت
- فرم تکمیل شده درخواست افزایش سرمایه
- گواهی پرداخت مبالغ مربوط به سهام جدید توسط سهامداران (در پایان فرآیند)
- جوزهای مرتبط با فعالیت شرکت یا پروژه مورد نظر (در صورت نیاز)
مراحل افزایش سرمایه از محل آورده نقدی
افزایش سرمایه از محل آورده نقدی در شرکت های بورسی یک فرآیند چند مرحله ای و تحت نظارت سازمان بورس است. به طور کلی مراحل اصلی آن به شرح زیر می باشد:
- تهیه گزارش توجیهی توسط هیئت مدیره درباره دلایل، مبلغ و نحوه افزایش سرمایه
- تأیید گزارش توجیهی توسط حسابرس مستقل شرکت
- دریافت مجوز افزایش سرمایه از سازمان بورس و اوراق بهادار
- دعوت به مجمع عمومی فوق العاده برای تصویب افزایش سرمایه توسط سهامداران
- انتشار آگهی استفاده از حق تقدم و آغاز مهلت ۶۰ روزه واریز وجه توسط سهامداران
- پرداخت مبالغ اسمی توسط سهامداران و ثبت تعهدات مالی
- پایان مهلت و فروش حق تقدم های استفاده نشده در بورس
- ثبت نهایی افزایش سرمایه در اداره ثبت شرکتها و صدور سهام جدید
قیمت سهم بعد از افزایش سرمایه از محل آورده نقدی
بعد از افزایش سرمایه از محل آورده نقدی، قیمت هر سهم معمولا کاهش پیدا می‌کند چون تعداد سهام شرکت زیاد می شود اما سرمایه سهامداران به همان نسبت تقسیم می گردد.
این کاهش به معنی ضرر نیست چون در عوض، سهامداران حق تقدم دریافت کرده اند و می توانند با پرداخت مبلغ اسمی، سهام جدید بخرند.
در واقع ارزش کلی دارایی سهامدار تغییر نمی کند فقط بین سهام قبلی و جدید تقسیم می شود.
بعد از بازگشایی نماد در بورس، قیمت سهم با در نظر گرفتن این تغییر اصلاح شده و ممکن است برای مدتی دچار نوسان شود. بنابراین کاهش قیمت سهم طبیعی است و می توان آن را بخشی از روند افزایش سرمایه در نظر گرفت.
مزایا و معایب افزایش سرمایه از محل آورده نقدی
روش افزایش سرمایه از محل آورده نقدی به عنوان یکی از روش های کاربردی برای تأمین مالی شرکت از مزایا و معایبی برخوردار می باشد. در ادامه به بررسی هر یک از این مزایا و معایب می پردازیم.
مزایای افزایش سرمایه از محل آورده نقدی عبارت است از:
- تقویت ساختار مالی شرکت
- جذب منابع مالی جدید
- افزایش اعتبار شرکت نزد بانک ها و نهادهای مالی
- بهبود نسبت های مالی مانند بدهی به دارایی
- تأمین منابع مالی بدون افزایش بدهی
- ارتقاء رتبه اعتباری شرکت
- ایجاد زمینه توسعه و سرمایه گذاری
- تقویت اعتماد سرمایه گذاران
از معایب افزایش سرمایه از محل آورده نقدی نیز می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش نسبی ارزش سهام در کوتاه مدت
- الزام سهامداران به پرداخت نقدی
- امکان کاهش مشارکت سهامداران خرد
- احتمال کاهش قیمت سهام در بازار
- پیچیدگی های اداری و زمان بر بودن فرآیند
- احتمال عدم تأمین کامل آورده از سوی سهامداران
