اقامتگاه شرکت یکی از موارد مهم در زمان ثبت شرکت است که به طور کلی محل استقرار و مرکز اصلی شرکت محسوب می شود.
در واقع اقامتگاه قانونی شرکت به محل فعالیت رسمی و قانونی شرکت اشاره دارد و از نظر حقوقی از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.
در این مطلب به صورت کامل به تعریف اقامتگاه شرکت می پردازیم و چگونگی تغییر آن را مورد بررسی قرار می دهیم.
تعریف اقامتگاه شرکت
اقامتگاه شرکت تجاری به محل اصلی فعالیت ها و مدیریت شرکت اشاره دارد که در آن تصمیمات کلان شرکت گرفته می شود.
به عبارتی دیگر در پاسخ به اقامتگاه قانونی شرکت کجاست باید گفت این محل همان جایی است که شرکت به عنوان شخصیت حقوقی شناخته می شود و از لحاظ قانونی، دادگاه ها و مراجع دولتی آن را به عنوان محل اقامت رسمی شرکت می شناسند.
به طور کلی شرکت ها به عنوان یک شخصیت حقوقی باید دارای مکان مشخصی باشند و محل فعالیت آنها برای ارجاعات حقوقی و مالیاتی برای اداره ثبت شرکتها محرز گردد.
تعریف اقامتگاه شرکت در قانون تجارت
بر اساس ماده ۵۹۰ قانون تجارت، اقامتگاه شرکت مکانی است که اداره امور شرکت در آن قرار دارد. همچنین بر اساس ماده ۱۰۰۲ قانون مدنی، اقامتگاه اشخاص حقوقی مرکز عملیات آنها در نظر گرفته می شود.
به این ترتیب از منظر قانونی، مکانی که تصمیمات اساسی شرکت در آن اتخاذ و عملیاتی می شود، به عنوان اقامتگاه شرکت خواهد بود. در قانون ثبت شرکت ها نیز تاکید شده که اگر شرکت در ایران تشکیل شود و مرکز اصلی آن در این کشور باشد، شرکت به عنوان یک شرکت ایرانی شناخته می شود.
در نتیجه اقامتگاه شرکت تجاری تعیین کننده هویت قانونی و مرجع حقوقی رسیدگی به دعاوی مرتبط با شرکت است و از این نظر حائز اهمیت می باشد.
اهمیت تعیین اقامتگاه قانونی شرکت
تعیین اقامتگاه برای شرکت از اهمیت بسیاری برخوردار است. این انتخاب نه تنها برای حفظ حقوق شرکا و کارکنان، بلکه برای حقوق اشخاص ثالث نیز ضروری است.
اقامتگاه قانونی شرکت تجاری باید به گونه ای باشد که تمامی طرف های درگیر، شامل شرکا، کارکنان و مشتریان، از آن اطلاع داشته باشند. این اهمیت به دلیل نقش این مکان به عنوان مرجع حقوقی دعاوی و مسائل حقوقی است.
تعیین اقامتگاه به شرکت امکان می دهد تا تابعیت حقوقی داشته باشد و مرجع صالح برای دعاوی حقوقی و تعیین صلاحیت های قضایی مشخص شود. به علاوه اقامتگاه برای شرکت نقش کلیدی در فرآیندهای اداری مانند ثبت رسمی و ثبت تغییرات ایفا می کند.
تغییر اقامتگاه شرکت چگونه است؟
حال که دیدیم اقامتگاه شرکت کجاست و چه تعبیری در قانون دارد در ادامه بهتر است با شرایط تغییر آن نیز آشنا شویم.
تغییر آدرس شرکت ممکن است به دلایل مختلف انجام شود و این تغییرات لازم است در سامانه اداره ثبت شرکتها ثبت گردد.
اقامتگاه شرکت در اساسنامه یا شرکتنامه ثبت می شود. بنابراین تغییر آن مستلزم اصلاح اساسنامه یا شرکتنامه است.
بر اساس ماده ۱۱۱ قانون تجارت، برای شرکت های با مسئولیت محدود، تغییرات اساسنامه نظیر تغییر اقامتگاه نیازمند تصمیم اکثریت شرکایی است که بیش از سه چهارم سرمایه را در اختیار دارند. در مورد سایر انواع شرکت ها، باید مجمع عمومی فوق العاده برای تصمیم گیری در این خصوص تشکیل شود.
همچنین باید توجه داشت که تغییر اقامتگاه نباید موجب افزایش تعهدات شرکا شود و نباید بر تابعیت شرکت تاثیر بگذارد.
تغییر اقامتگاه شرکت سهامی چه مراحلی دارد؟
تغییر اقامتگاه در شرکت های سهامی، یک فرآیند حقوقی و مستلزم طی کردن مراحل قانونی و رعایت مقررات تجاری است.
در ابتدا لازم است که مجمع عمومی فوق العاده شرکت تشکیل شده و درباره تغییر اقامتگاه تصمیم گیری می شود. مطابق ماده ۸۳ قانون تجارت هرگونه تغییر در اساسنامه، از جمله تغییر آدرس شرکت یا اقامتگاه، تنها در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده قرار دارد و تصمیم گیری درباره آن باید با توافق اعضای مجمع انجام شود.
درصورتیکه اساسنامه شرکت این اختیار را به هیئت مدیره داده باشد، هیئت مدیره با تنظیم صورتجلسه و رعایت تشریفات قانونی می تواند اقدام به ثبت تغییر محل شرکت نماید.
اگر تغییر اقامتگاه شرکت از یک شهر به شهر دیگر باشد، باید مدارک مربوطه به اداره ثبت شهر جدید ارسال شود. ناگفته نماند اگر تغییر اساسنامه منجر به افزایش تعهدات برخی از شرکا گردد، نیاز به موافقت کلیه شرکا برای اجرای تغییر الزامی می باشد.
جمع بندی
اقامتگاه شرکت تجاری به طور کلی محلی است که در آن تمامی امور اداری و رسمی مرتبط با فعالیت های شرکت انجام می شود. در واقع مرکز امور اداری و مدیریتی شرکت ها، اعم از جلسات مجامع عمومی، هیئت مدیره، مدیرعامل و بازرسان، در این اقامتگاه قرار دارد.
انتخاب و اعلام دقیق اقامتگاه شرکت از ثبت اولیه تا هرگونه تغییرات احتمالی از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. علت آن هم این است که اقامتگاه محلی برای ارجاعات امور حقوقی و قضایی به شرکت است.
همچنین در هنگام تغییر اقامتگاه، رعایت مراحل قانونی و اطلاع رسانی صحیح به سهامداران و مراجع قانونی الزامی است تا حقوق تمامی طرف های درگیر حفظ شود و شرکت با اطمینان از نظر قانونی به فعالیت خود ادامه دهد.