انواع شرکت ها با توجه به نوع و ماهیتشان متفاوت هستند و هر یک به منظور هدف مشخصی تشکیل می شوند. علاوه بر این هر شرکتی برای تاسیس شرایط مخصوص به خود را داشته و تعداد هیئت مدیره و شرکا نیز در آنها تفاوت دارد.
انواع شرکت ها در قانون تجارت در هفت دسته زیر قرار می گیرند :
- شرکت های سهامی
- شرکت با مسئولیت محدود
- شرکت مختلط سهامی
- شرکت مختلط غیرسهامی
- شرکت تضامنی
- شرکت نسبی
- شرکت تعاونی
برای ثبت انواع شرکت باید با قوانین و مقررات تاسیس هر یک از این شرکت ها آشنا باشید تا بتوانید با توجه به شرایط خود، بهترین نوع شرکت را برای تاسیس انتخاب کنید.
در ادامه با انواع ثبت شرکت و شرکت های قابل ثبت در ایران آشنا می شویم و ویژگی ها و شرایط هر یک را بررسی می کنیم.
شرکت چیست؟
پیش از آن که با انواع شرکت ها آشنا شویم ابتدا باید واژه شرکت برای ما به قابل تعریف باشد .
شرکت به معنای شریک شدن در مال یا امور خاصی است. این واژه در اصطلاح حقوقی همان قراردادی است که بر مبنای آن، سود و زیان حاصل از شراکت، بین اعضا تقسیم می شود.
شرکت ها به طور کلی می توانند تجاری و مدنی باشند. اما شرکت های مدنی به عنوان شخصیت حقوقی شناخته نمی شوند و می توان آنها را ثبت نکرد.
بنابراین زمانی که از ثبت شرکت صحبت می کنیم منظورمان صرفا شرکت های تجاری هستند که روند ثبت مخصوص به خودشان را دارند.
انواع شرکت ها در قانون تجارت
طبقه بندی انواع شرکت های قابل ثبت در ایران توسط قانون تجارت انجام شده است.
در واقع هر کدام از شرکت ها از نظر تقسیم مسئولیت ها و اختیارات، سرمایه اولیه، تعداد اعضای شرکت و… با یکدیگر تفاوت دارند. بر اساس قانون تجارت، ۷ نوع یا طبقه شرکت تجاری قابل تاسیس وجود دارد.
البته موسسان می توانند در صورت نیاز نوع شرکت خود را تغییر داده و با انجام ثبت تغییرات شرکت، یک شرکت با هویت جدید را تشکیل دهند.
شرکت های با مسئولیت محدود
بر اساس ماده ۹۴ قانون تجارت، شرکت مسئولیت محدود شرکتی است که بین دو یا چند نفر برای انجام امور تجاری شکل می گیرد و هر کدام از شرکا، به اندازه سهم الشرکه خود در شرکت مسئولیت دارند.
برای ثبت شرکت مسئولیت محدود باید حداقل دو نفر شریک وجود داشته باشد. در این شرکت ها سرمایه اولیه به سهام تقسیم نمی شود؛ بلکه هر کدام از شرکا به اندازه سرمایه خود (سهم الشرکه) در قروض و تعهدات شرکت مسئولیت دارد. انتقال سهم الشرکه نیز فقط از طریق دفاتر اسناد رسمی امکان پذیر است.
برای تاسیس این نوع شرکت ها لازم است واژه «مسئولیت محدود» در کنار نام شرکت قید شود و در تمامی اوراق شرکت به کار رود. علاوه بر این، نام شرکت های مسئولیت محدود نمی تواند نام یکی از اعضای شرکت یا شرکا را در خود داشته باشد.
شرکت های سهامی
یکی از انواع شرکت های قابل ثبت در ایران، شرکت های سهامی هستند که در آنها سرمایه اولیه شرکت، به صورت سهام بین اعضا تقسیم می شود. در این شرکت ها، اعضا به اندازه مبلغ اسمی سهامشان در سود و زیان شرکت مسئولیت دارند.
این شرکت ها جزو شرکت های تجاری محسوب می شوند؛ حتی اگر موضوع فعالیت آنها تجاری و بازرگانی نباشد. علاوه بر این تعداد اعضا برای ثبت شرکت سهامی حداقل ۳ نفر است. شرکت های سهامی در دو نوع سهامی خاص و سهامی عام قابل تاسیس هستند.
برای ثبت شرکت سهامی خاص، تمام سرمایه اولیه مورد نیاز برای ثبت باید توسط موسسین تامین شود و امکان فروش سهام به غیر وجود ندارد. برای ثبت این شرکت ها حداقل ۳ موسس و یک میلیون ریال سرمایه اولیه ضروری است.
در طرف مقابل برای ثبت شرکت سهامی عام، بخشی از سرمایه اولیه شرکت از طریق فروش سهام به عموم مردم تامین می شود. بر اساس قانون تجارت این شرکت ها اجازه دارند تا حداقل ۵۱ درصد از سهام خودشان را از طریق بورس به مردم واگذار کنند.
شرکت های تضامنی
یکی دیگر از انواع ثبت شرکت، شرکت های تضامنی هستند. بر اساس ماده ۱۱۶ قانون تجارت، شرکت تضامنی شرکتی است که بین دو یا چند شریک و برای انجام امور تجاری شکل می گیرد و در زمان انحلال، شرکا مسئول تادیه کل دیون هستند؛ حتی اگر لازم باشد از اموال شخصی خود استفاده کنند.
در این شرکت ها باید عبارت تضامنی به همراه نام یکی از شرکا در نام انتخابی شرکت آورده شود. اگر هم نام تمامی شرکا در نام شرکت نباشد، از عبارت هایی مانند «و شرکا» یا «و برادران» باید در نام شرکت استفاده گردد.
شرکت های مختلط سهامی
یکی از انواع شرکت ها در ایران مختلط سهامی است که آن را ترکیبی از شرکت های تضامنی و سهامی خاص می دانند. در این شرکت ها، چند نفر مسئولیت تضامنی دارند و سایر اعضا به عنوان سهامدار، مسئولیتشان محدود به مبلغ اسمی سهامشان است.
در شرکت های مختلط سهامی برخلاف انواع مختلط غیر سهامی، سرمایه شرکت به سهام تقسیم شده است. اما سهامداران اجازه مدیریت این شرکت را ندارد و مدیریت شرکت بر عهده اعضای تضامنی است.
شرکت های مختلط غیر سهامی
این نوع شرکت ها را ترکیبی از شرکت های تضامنی و مسئولیت محدود می دانند. برای تاسیس انواع شرکت های مختلط غیر سهامی، چند نفر از اعضا مسئولیت تضامنی خواهند داشت که مدیریت شرکت و اداره امو بر عهده این اعضا خواهد بود.
سایر اعضای شرکت مسئولیت محدود دارند و به اندازه سهم الشرکه خود در قروض و دیون شرکت مسئولیت خواهند داشت.
در صورت انحلال شرکت، طلبکاران اجازه دست بردن در اموال شخصی شرکای مسئولیت محدود را ندارند. اما شرکای تضامنی اگر دارایی شرکت برای تصفیه دیون کافی نباشد، باید از دارایی خود استفاده کنند.
شرکت های نسبی
یکی از انواع شرکت ها در کشور شرکت های نسبی هستند که برای انجام امور تجاری بین دو تا چند شریک، شکل می گیرد.
در نام این شرکت ها باید عبارت «نسبی» به همراه حداقل نام یکی از شرکا ذکر شود و اگر نام همه شرکا در نام شرکت نیامده، از عبارت هایی مثل «و شرکا» و… در نام شرکت استفاده می شود.
در این شرکت ها برخلاف شرکت های تضامنی، اگر دارایی شرکت برای تصفیه دیون کافی نباشد، شرکا فقط به اندازه سرمایه ای که در شرکت داشتند مسئولیت دارند.
شرکت های تعاونی
شرکت های تعاونی به منظور ارائه کالا و خدمات با قیمت ارزان تر و حذف واسطه های بین تولید کننده و مصرف کننده شکل می گیرند. در این شرکت ها، شرکا فقط به اندازه سهم الشرکه خودشان مسئولیت دارند.
شرکت های تعاونی با توجه به نوع فعالیت خودشان می توانند تعاونی تولید یا تعاونی توزیع و مصرف باشند. این شرکت ها را از نظر عضویت نیز به تعاونی عام و تعاونی خاص دسته بندی می کنند.
سوالات متداول در مورد انواع شرکت ها
براساس ماده ۲۰ قانون تجارت، ۷ نوع شرکت قابل تاسیس در ایران وجود دارد که شامل مسئولیت محدود، سهامی، تضامنی، مختلط سهامی و مختلط غیر سهامی، نسبی و تعاونی است.
برای انتخاب نوع شرکت باید شرایط و مقاصد خود را در نظر داشته باشید. برای راهنمایی بیشتر می توانید با کارشناسان موسسه ثبت شاخص تماس بگیرید تا شما را دقیق تر راهنمایی کنند.
هزینه پلمپ دفاتر به توجه به نوع دفاتر و تعداد برگ های آن تعیین می شود.
برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با شماره ۸۸۰۶۷۰۰۰-۰۲۱ تماس حاصل نمایید.
